کدام سوره خلاصه قرآن است؟

سوره حمد، در اول قرآن ، قرار گرفته و ممكن است علت آن فراگير بودن ، اين سوره باشد.

زيرا اين سوره ، با داشتنِ فقط هفت آيه ، تمام مطالب قرآن را، در برگرفته است .چون که ،قرآن شامل:

تحميد، تمجيد، تسبيح ، تقديس ، تهليل ، شكر، ثناء و تكبير است ،و همه اينها،در كلمه ((حمد)) مندرج است .

همچنين ، بيان ارزاق ، اِنعام ، احسان ، تربيتِ بندگان و اكرام و امهال ايشان ،در كلمه ((رحمان )) گنجانده شده است.

و تمامى آنچه در قرآن ، از وسعت رحمت و عفو گناهان و رحمت بر بندگان ،در ((رحيم ))، درج شده است.

و تمام مفاهيم ثُباتِ قدرت الهى ، عظمت ، بقاء، و سرمديّت حق ، تنزيه او از شركاء،در كلمه ((مالك ))، نهفته است .

و تمام مسائل مربوط به قيامت ، مواقف و مقامات و نعمتهاى اخروى ، كرامات و احوال اهل بهشت و درجات آن ،

احوال دوزخ وشدائد و دركات آن ،حساب و ميزان و صراط، در كلمه ((يوم الدين )) جمع شده است .

آنچه در قرآن از عبادات و كيفيت آن ، از نماز و روزه و زكوة و حج و غير آن ،در ((اِيّاكَ نَعْبُدُ)) مندرج است .

همينطور قرآن مشتمعل بر توكل و طلب نصرت و فتح و استعانت ، از خدايتعالى و امثال اينها،

در ((ايّاكَ نَسْتَعينْ)) نهفته است.

و این چنین  مفاهيم قرآن ، از قبيل هدايت ، توفيق ، تفويض ، ارشاد، اعتماد،دعا، سؤ ال ،التجاء و ابتهال

در ((اهدنا)) گرد آمده است

وهر چه در قرآن ،از ميان حلال و حرام و شرايع و احكام از امر و نهى مى باشد؛

كلمه ((صِراطَ الْمُسْتَقيم )) متضمن آن است .

و تمامى احوال و آثارِ انسانهاى خوشبخت و كيفيت طريقه و سيره آنان وعلتِ نجات و رفع درجات آنان ،

كه در قرآن آمده است ؛در جمله ((اَلّذينَ اَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ)) مندرج است.

و خلاصه احوالِ اقوام لجوج و خودپرست و بت پرست ، قصه ها و اخبار ايشان ،از كفران نعمت و

تكذيب انبياء و قتل ايشان و اصرارِ بر مناهى و توجّه به ملاهى و عذاب و غضب حق تعالى برايشان ،

در آيه ((غَيْرِالْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ)) بيان شده است.

و بالاخره حالات بقيه جبّاران و فرعون ها و نصارى و ساير مشركين و گمراهان ،

در كلمه ((ضالّين ))، درج مى باشد.

و اين يكى از محسّناتِ قرآن شريف ، مى باشد.

كه گفته اند:((ذكر الشّى مجملا ثم مفصلاً اوقع فى النفوس )).